ปูนซีเมนต์ผง

     ปูนซีเมนต์ผง คือ วัสดุที่มีลักษณะเป็นผงสีเทา มีส่วนประกอบของแคลเซียมเป็นองค์ประกอบหลัก เมื่อนำมาผสมกับน้ำจะทำปฏิกิริยาทางเคมี ขณะอยู่ในสภาพของเหลว สามารถไหลตัวได้ และจะทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมประสาน วัตถุดิบ เช่น หิน ทราย ยึดเกาะเข้าด้วยเหมือนเป็นกาว เมื่อแห้ง หรือแข็งตัวจะคงรูป และมีคุณสมบัติที่สามารถรับกำลังได้ดี ภาษาทั่วไปคือสามารถรับน้ำหนักได้ จึงนิยมนำมาเป็นวัตถุดิบหลักในการทำคอนกรีต* ที่ใช้ในงานก่อสร้างในบ้านเรา

ปูนซีเมนต์ผงถ้าแบ่งตามประเภทการใช้งานสามารถแบ่งได้หลายประเภท ดังนี้
 1.ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ หรือปูนที่ใช้สำหรับทำโครงสร้าง แบ่งได้ 5 ประเภท ดังนี้
  • ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 1 คือ ปูนซีเมนต์ที่ใช้สำหรับทำโครงสร้างทั่วไปตั้งแต่ขนาดเล็ก ไปจนถึงโครงสร้างขนาดใหญ่ เช่น บ้าน ตึก คอนโด ถนนคอนกรีต สะพาน

  • ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 2 คือ ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ดัดแปลง เพื่อทนทานเกลือซัลเฟตได้ปานกลาง ส่วนใหญ่จะใช้บริเวณชายฝั่ง เช่น ตอม่อสะพาน ท่าเทียบเรือ
  • ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 3 คือ ปูนซีเมนต์ที่พัฒนามาเพื่อรับกำลังได้เร็ว งานที่ใช้ปูนซีเมนต์ประเภทนี้ ได้แก่ งานซ่อมแซม หรือทำชิ้นส่วนผลิตภัณฑ์คอนกรีตสำเร็จรูป เช่น แผ่น พื้น เสาเข็ม งานหล่อ pre-cast

  • ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 4 ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ที่มีความร้อนต่ำ นิยมใช้สำหรับงานเทโครงสร้างขนาดใหญ่มาก เช่น เขื่อนกั้นน้ำ
  • ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 5 ปูนซีเมนต์ปอร์แลนด์ที่สามารถทนซัลเฟตได้สูง ส่วนใหญ่นิยมใช้ ตามโรงงานอุตสาหกรรม หรือบริเวณริมชายฝั่งทะเล ที่มีการกัดกร่อนของซัลเฟตสูง ในประเทศไทยปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ที่ใช้สำหรับทำโครงสร้าง ที่ช่างก่อสร้างนิยมใช้กันแพร่หลาย คือ ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 1 และปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ประเภทที่ 3
 2.ปูนซีเมนต์ขาว เป็นปูนซีเมนต์ผงที่มีสีขาว มีส่วนประกอบหลัก คือ หินปูน และมีส่วนผสมอื่นๆ เช่น แร่เหล็กอยู่ในปริมาณน้อยสีจึงค่อนข้างขาว นิยมนำมาใช้สำหรับงานผิวหน้าแกร่ง เช่น หินขัด พื้นโรงงานขัด เพราะเมื่อแข็งตัวมีความทนทานสูง แต่ราคาก็จะสูงตามไปด้วย
 3.ปูนซีเมนต์ผสม หรือปูนอเนกประสงค์ เป็นปูนซีเมนต์ผงที่ใช้สำหรับงานโครงสร้างขนาดไม่ใหญ่มาก ไม่ต้องรับน้ำหนักมาก เช่น บ้านชั้นเดียว ก่ออิฐ ก่อผนัง เทปรับระดับพื้น หรือสามารถ ใช้สำหรับงาน ก่อ/ฉาบ/เท จึงเรียกว่าปูนอเนกประสงค์นั่นเอง

 4.ปูนมอร์ต้า หรือปูนสำเร็จ คือ ปูนที่ผสมทราย หรือหินบด มาเรียบร้อยสามารถนำไปผสมน้ำ และใช้งานได้ทันที เหมาะกับเจ้าของบ้านที่ต้องการความเร็วเร็ว สะดวกสบายในการทำงาน
ปูนซีเมนต์ผงดังที่กล่าวมาเป็นประเภทหลักๆที่มีใช้งานอยู่ในบ้านเรา ในแต่ละประเทศทั่วโลกยังมีปูนซีเมนต์ผงแบบอื่นๆที่ใช้ในงานเฉพาะเจาะจงอีกหลายประเภทแต่จะขอกล่าวที่ในประเทศมีใช้เป็นหลักเท่านั้น

นอกจากนี้การใช้ปูนซีเมนต์ยังต้องคำนึงถึงการจัดส่งเพื่อให้เหมาะสมกับการนำไปใช้งาน ปูนซีเมนต์ผงในบ้านเราสามารถจัดส่งได้เป็น 2 รูปแบบใหญ่ๆ คือ ขนส่งในรูปแบบของปูนซีเมนต์ที่เป็นผงใส่ลงใน รถเต้า หรือรถกล้วย เพื่อขนส่งมาที่โรงงานผลิตคอนกรีต และเป่าปูนซีเมนต์จากรถเข้าถังบรรจุปูนหรือเรียกอีกอย่างว่าถังไซโล รถเต้าส่วนใหญ่จะสามารถบรรจุปูนผงได้จำนวน 30 ตัน อีกรูปแบบหนึงในการจัดส่งปูนซีเมนต์ผง คือ นำเอาปูนซีเมนต์มาบรรจุลงในถุงขนาด 50 กิโลกรัม และวางลงบนพาเลท โดยใช้รถบรรทุกที่มีคอกกั้นขนส่งไปยังร้านค้า หรือหน้างานก่อสร้าง

*คอนกรีต คือ ชื่อเรียกวัสดุมวลรวมที่มีส่วนประกอบของ ปูนซีเมนต์ เถ้าลอย หิน ทราย น้ำ น้ำยา